Groep 6 TB

Begeleiding van hoog- en meerbegaafde kinderen

Dit zijn ook leerlingen die zorg nodig hebben

Al sinds de oprichting van de school is de begeleiding van kinderen die veel meer aankunnen een belangrijk profileringspunt. Het team van IKC Da Vinci benadert deze kinderen als zorgleerlingen, die begeleiding nodig hebben bij de valkuilen die hun talenten met zich meebrengen. En daar heeft het team een goede aanpak voor ontwikkeld in de loop van de jaren. De nieuwe methode Briljant Onderwijs sluit aan op die aanpak.

Vanaf de start van IKC Da Vinci is iedere leerkracht geschoold in de signalering en begeleiding van meer- en hoogbegaafde kinderen. Die kennis en vaardigheden worden tijdens teamvergaderingen opgefrist en uitgebreid.

Snel signaleren

Al op dag 2 maakt elke nieuwe kleuter van de Da Vinci een menstekening. Deze tekening fungeert als ‘nulmeting’ voor de HB-begeleiders Nienke Wijma en Nanette van Nes. Directeur Wim in ‘t Veld: ‘In die tekening laat het kind zien hoe het kijkt en denkt, en op welk niveau het kan tekenen, zonder dat het zich al heeft aangepast aan de tekeningen van de groep. Want aanpassen aan verwachtingen kunnen deze kinderen heel goed.’ Daarnaast zijn ouders een ontzettend belangrijke informatiebron om begaafdheid te signaleren. 'Bij deze kinderen zijn de resultaten meestal prachtig, daarom let het team vooral op groei, ontwikkeling en gedragssignalen. Dat vraagt om een andere benadering.'

Foto TB

Begeleiding van hoog- en meerbegaafde kinderen op IKC Da Vinci

HB-begeleiders Nienke Wijma en Nanette van Nes

Uitgangspunt: in de les

De valkuilen van hoogbegaafde kinderen liggen meestal op het vlak van leren leren en in de toepassing van de juiste leerstrategieën. Om te voorkomen dat ze vastlopen in de onderbouw van het vwo, werken ze tijdens een project aan hun executieve functies als leren plannen, leren samenwerken en aan hun doorzettingsvermogen.

Van individueel naar samen

Als het om leerstofverwerking gaat, dan kunnen deze kinderen veel zelf. Er wordt ook van ze verwacht dat ze veel zelfstandig werken, maar extra begeleiding is vaak nodig. ‘We hebben in het verleden vaak individueel met ze gewerkt, maar juist deze kinderen moeten leren samenwerken. In de klas vinden ze dat lastig, omdat daar het niveauverschil soms groot is’, legt Nanette uit. Zo’n tien procent van de kinderen op de Da Vinci komt met hun begaafdheid in aanmerking voor extra begeleiding.

Groep 7 TB

Projectgroep

De kinderen vanaf groep 5 die meer aankunnen, gaan nu één uur per week in projectgroepjes aan de slag met Nanette en Nienke. Ze werken met leeftijdgenoten aan de projecten van de methode Briljant Onderwijs. Het zijn diepgaande, verrijkende vraagstukken bij onderwerpen die veel meer van deze kinderen vragen. De rest van de week gaan zij hier in hun eigen groep mee aan het werk, als onderdeel van hun weektaak. Nanette: ‘Een Briljant-project loopt zo’n acht tot tien weken en is erop gericht dat de kinderen in 12 stappen onderzoek doen. Zo vergroten ze hun onderzoeksvaardigheden en ze verbeteren hun executieve functies. Ze gebruiken daarbij de hogere denkordes van de taxonomie van Bloom.’ Aan het eind van elk project presenteren ze hun werk in hun eigen klas.

Weerwoord

De begaafdheid van de kinderen leidt soms tot uitdagingen op gedragsniveau. ‘Sommige kinderen zijn gefrustreerd in de samenwerking met anderen, andere vinden het bijvoorbeeld lastig om op hun beurt te wachten, omdat ze zoveel weten dat hun hoofd overloopt’, legt Nanette uit. Hoe ga je daarmee om? Hoe oefen je dat? ‘In de projectgroep kijken we wie daarvoor tips heeft of wie kan meedenken over een aanpak.’ Wim valt haar bij: ‘Een fijne bijkomstigheid in de projectgroep is dat de kinderen met gelijkgestemden in gesprek zijn, onderwerpen bespreken die ze boeiend vinden en op niveau weerwoord krijgen.’

Balans

Er is nauw contact tussen de talentbegeleiders en leerkrachten. Nanette: ‘We moeten telkens een balans vinden tussen de goede basis in rekenen, taal en begrijpend lezen aanbieden en tegelijkertijd zorgen voor voldoende uitdaging en verrijking. Dat is een continu zoeken. Het is onze rol als talentbegeleider om de leerkrachten daarin te begeleiden.’

Doorontwikkeling

Omdat de Briljant-methode geschikt is voor alle leeftijden, is het het plan om uit te breiden naar de groep 3 en 4 en naar de kleuters. Nanette: ‘We kijken nu vooruit hoe we het onderwijs in executieve functies ook naar de andere kinderen in de groep kunnen doortrekken. Dat past ook bij ons uitgangspunt dat de hoogbegaafde kinderen een onderdeel van de klas zijn.’

Begeleiding van hoog- en meerbegaafde kinderen op IKC Da Vinci

Gro 8 TB
Terug naar artikelen