Ze krijgen filosofie en Frans, leren schaken en debatteren en werken veel aan projecten; de hoogbegaafde kinderen in de twee Deltagroepen van IKC De Piramide volgen gespecialiseerd onderwijs. Deze OPOZ-school is de enige school in Zoetermeer die voltijds hoogbegaafdenonderwijs aanbiedt.
Kinderen met een IQ hoger dan 130 denken vaak op een andere manier dan hun leeftijdgenootjes en zijn in hun geestelijke ontwikkeling verder. Dat vraagt om gespecialiseerd en uitdagend onderwijs, precies wat IKC De Piramide met deze twee Deltagroepen aanbiedt. ‘Hoogbegaafde kinderen hebben een speciaal gevoel voor humor en zijn creatieve denkers’, vertelt leerkracht Ramona Verloop. ‘Ook geven ze graag op hun eigen manier invulling aan een opdracht. Deze kinderen hebben compactere lessen nodig met minder herhalingen en juist meer denkopdrachten van de hogere orde, zoals evalueren, analyseren en creëren.’
Ramona vormt samen met Erna Willemsen een duo dat lesgeeft aan 14 kinderen in Deltagroep 5/6. Leerkracht Kelly Dinsbach staat met collega Graziëlla Khoenkhoen voor Deltagroep 7/8, die uit 25 kinderen bestaat. Wat op IKC De Piramide in 2001 begon als de Snuffelclub, een experiment met speciale lessen aan kinderen met een leervoorsprong, is inmiddels uitgegroeid tot voltijds hoogbegaafdenonderwijs. Dat onderwijs is gebaseerd op de missie en visie ten aanzien van cognitief getalenteerde kinderen en staat beschreven in het beleid van de school.
Lesgeven aan hoogbegaafde kinderen vraagt volgens deze enthousiaste en bevlogen leerkrachten om flexibiliteit en creativiteit. Juist dat spreekt hen zo aan. ‘Hoogbegaafde kinderen leren liever vanuit het grote geheel naar details’, legt Erna uit. ‘Eventuele hiaten worden later aangevuld. De kinderen leren via de top-down manier en we bieden verrijkende lesstof, zoals vreemde talen, science en schaken. We werken met gastdocenten en gaan bijvoorbeeld ook naar musea als Corpus en naar het Science Center van de TU Delft.’
Hoogbegaafde kinderen komen in een reguliere klas vaak niet tot hun recht en kunnen daar zelfs onderpresteren. ‘Ze hebben meer nodig en dat is wat we hun geven, zonder dat ze eigenlijk in de gaten hebben dat ze aan het leren zijn’, zegt Kelly. Ook zijn hoogbegaafde kinderen vaak heel sensitief en hebben ze nogal eens de neiging tot piekeren. Erna: ‘Hun hoofd zit vol en daardoor hebben ze ook wel eens moeite om zich te concentreren. Sommige functies zijn sterk ontwikkeld en andere blijven achter. Plannen en organiseren zijn vaak een uitdaging.’ Het is aan de leerkrachten om de goede balans te vinden tussen de basisvakken, zoals begrijpend lezen en rekenen, en uitdagende, verrijkende lesstof.
‘De kinderen in de Deltagroepen pakken lesstof snel op en vervelen zich dus ook snel’, vertelt Ramona verder. ‘Om het eigenaarschap van hoogbegaafde kinderen te stimuleren, geven we ze autonomie via projecten. Daarmee kunnen ze zelf invulling geven aan een opdracht en er hun eigen stempel op drukken.’ Die projecten zijn vaak gebaseerd op een thema zoals de Tweede Wereldoorlog, of een technisch onderwerp. ‘Aan de hand van de lesstof laten we ze bijvoorbeeld een filmpje maken of een presentatie geven’, vertelt Kelly. ‘En we zijn nu bezig met een project over ontdekkingsreizigers, waarbij ze een kompas moeten maken’, vult Erna aan. ‘We bedenken bij elk project uitdagende en passende opdrachten.’
Dat de leerkrachten in duo’s werken, helpt daarbij. Erna: ‘Het is heel fijn om met elkaar te sparren. We hebben allemaal wel iets waarin we net iets beter zijn dan de ander en zo vullen we elkaar aan. Het is steeds weer een uitdaging om een opdracht te geven en die op verschillende manieren te laten uitvoeren. Juist dat is wat lesgeven aan hoogbegaafde kinderen zo interessant maakt.’ Ramona en Kelly zijn het met hun collega eens. ‘Lesgeven aan kinderen daagt me uit om ieder kind goed te leren kennen en echt te zien’, zegt Kelly. Ramona vindt de interactie met de kinderen heel leuk. ‘Ik houd van hun humor, ze snappen wat ironie is’, zegt ze. ‘Hoogbegaafde kinderen blijven ons elke dag verrassen.’
